Johann Gregor Mendel (1822-1884)
Evrim teorisini çıkmaza sokan genetik biliminin kurucusu, Avusturyalı botanik bilgini ve rahip:“Johann Gregor Mendel, kalıtım biliminin öncüsü olan botanikçi. Bitkiler üzerine yaptığı çalışmalarda, bir türün özelliklerinin kalıtım yoluyla sonraki kuşaklara aktarıldığını bulmuştur. Mendel’in öne sürdüğü ilkeler, 20. Yüzyılın başkalarında yapılan deneylerle doğrulandıktan sonra, kalıtım kuramının bütün canlılar için geçerli olduğu tespit edilerek, biyolojinin temel ilkelerinden biri haline gelmiştir.”
Johann Gregor Mendel 1822 yılında Avusturya, Heinzendorf’ta doğdu. Son derece dar imkanlar içindeki köylü bir ailenin çocuğuydu. Babası rehberlik yaparak ailenin geçimini sağlamaya çalışıyordu. Mendel, ilkokulda son derece başarılı bir öğrenciydi. Ailesinden orta öğrenim iznini alan Mendel, onlardan uzakta bir yurtta 6 yıl okudu ve mezun oldu. Fakat altı yıllık bu dönem boyunca yetersiz beslenme, bakımsızlık gibi zor şartlar içinde olduğundan mezun olduğunda çok sağlıksız ve zayıftı.
Mendel, 25 yaşında papazlık unvanını aldı. Aynı zamanda öğretmen olmak istiyordu. Fakat öğretmenlik için girdiği sınavda başarılı olamadı. Bunun üzerine Mendel, Viyana Üniversitesi’nde 4 dönem fizik ve doğa öğrenimi gördü. Yeniden sınava girdi ama yine yeterli görülmedi. Sonunda manastıra çekilerek bahçe bitkileri üzerine araştırmalarını burada sürdürdü.
Mendel, 1854 yılında Brünn’e döndü. Nihayet burada bir teknik lisede öğretmenlik yapmaya başladı.
Johann Gregor Mendel 1866 yılında başarılı bir sonuca ulaştı. İki yıl boyunca bezelye çeşitlerini ve birbirleriyle ve kendi türleriyle dölledi. Ortaya çıkan sonuçlara göre Mendel, sonraki nesillerde bezelyelerde beliren özelliklerin her birinin hem yumurtadan hem de gametten geldiğini keşfetti. Bezelyeler üzerine yaptığı bu ünlü deneyi sonucunda kalıtım kanunlarını ortaya koyan Mendel, yaşadığı dönemde ortaya çıkmış olan Darwin’in evrim teorisine de büyük bir darbe vurdu. Bu keşif sonucunda bir türün başka bir türe dönüşümü imkansızdı. Mendel’in bu keşfi Darwin’in evrim teorisini tamamen ortadan kaldırmaya yetecek bir kanıt olarak ortaya çıktı.
Evrim teorisi, ortaya atılışından itibaren hep genetik bilimi ile çelişmiştir. Mendel, canlıların çevre etkisiyle değişmeyeceklerini deneysel olarak ispatlamış, kalıtımın varlığını göstermiştir. Darwin’in fikirleri deneylere değil, tamamen spekülasyona dayanan bir teori olarak kalırken, Mendel uzun ve sabırlı bir çalışmayla kalıtım kanunlarını deney ve gözlemleriyle bilim tarihine sunmuş ve canlıların sahip oldukları özel görünüm ve sistemlerle Allah tarafından yaratılmış olduğunu göstermiştir.
Din ve bilim adamı Johann Gregor Mendel, 1884 yılında bugünkü Çek Cumhuriyeti’nde ölmüştür.